Kina je opet žestoko uzdrmala svijet Informacionih tehnologija. Novi kineski kvantni računar Zuchongzhi-3, koji se može pohvaliti sa 105 qubita, izvodi računske operacije nevjerovatnom brzinom - čak je, vjerovali ili ne, milion puta brži od Googleovog najnovijeg kvantnog računara ili 10¹⁵ puta brži od najjačih superračunara današnjice, prenose specijalizovani mediji.

Istraživači sa University of Science and Technology of China (USTC), koji je inače dio Chinese Academy of Sciences, postigli su značajan napredak u uzorkovanju nasumičnog kvantnog kruga koristeći Zuchongzhi-3, supravodljivi kvantni računarni prototip opremljen sa 105 qubita i 182 spojnice. Istraživanje, koje su vodili Jianwei Pan, Xiaobo Zhu, Chengzhi Peng i drugi, objavljeno je u prestižnom časopisu Physical Review Letters.

Ovo postignuće predstavlja veliki napredak u kvantnom računarstvu, nadovezujući se na uspjeh svog prethodnika Zuchongzhi-2. Takozvana kvantna nadmoć, odnosno sposobnost kvantnog računara da obavlja zadatke izvan dosega klasičnih računara, bio je ključni cilj u ovom području istraživanja. Godine 2019. Googleov 53-qubit procesor Sycamore dovršio je zadatak uzorkovanja nasumičnog kruga za 200 sekundi, što je podvig za koji se procjenjivalo da će na najbržem superračunaru na svijetu u to vrijeme biti potrebno 10.000 godina.

Međutim, 2023. godine istraživači USTC-a demonstrirali su naprednije klasične algoritme koji mogu dovršiti isti zadatak za samo 14 sekundi, koristeći više od 1400 A100 GPU-ova. S pojavom Frontier superračunara, opremljenog proširenom memorijom, ovaj se zadatak sada može izvršiti za samo 1,6 sekundi, čime se dovodi u pitanje Googleova ranija tvrdnja o kvantnoj nadmoći.

Nakon toga, koristeći optimalni klasični algoritam kao mjerilo, isti tim sa USTC-a postigao je prvu rigorozno dokazanu kvantnu nadmoć sa prototipom fotoničkog kvantnog računara Jiuzhang 2020. Nakon toga je 2021. uslijedila demonstracija supravodljivosti pomoću procesora Zuchongzhi-2. Godine 2023. timski razvoj Jiuzhang-3 od 255 fotona pokazao je kvantnu nadmoć koja je nadmašila klasične superračunare za 10¹⁶ redova veličine.

U oktobru 2024. Googleov 67-qubitni supravodljivi kvantni procesor, Sycamore, pokazao je kvantnu nadmoć nadmašivši klasične superračunare za devet redova veličine. Nadovezujući se na 66-qubit Zuchongzhi-2, istraživački tim USTC-a značajno je poboljšao ključne metričke performanse kako bi razvio Zuchongzhi-3. Kvantni procesor postiže vrijeme koherencije od 72 μs, simultanu vjernost vrata sa jednim qubitom od 99,90 posto, vjernost istovremenih vrata sa dva qubita od 99,62 posto i vjernost simultanog očitavanja od 99,13 posto te produženo vrijeme koherencije.

Kvantni računar je vrsta računara koja koristi principe kvantne mehanike za izračune. Za razliku od klasičnih računara, koja koriste bitove kao najmanju informacijsku jedinicu, kvantni računari koriste kvantne bitove ili qubitove.